Muğla'nın Datça ilçesinde, yerli ve yerleşik Datça vatandaşlarından oluşan bir grup, kıyıların işletme hakkının MUÇEV'e devredilmesine karşı çıktı.
Datça Kaymakamlığı önünde basın açıklaması yapan grup, kıyıların MUÇEV’e kiralanmasına karşı çıktı. Grup adına Muğla Çevre Platformu Datça Meclisinden Güngör Erçil şu açıklamayı yaptı;
“Muğla kıyılarının hem korunması gereken doğa alanları, hem de yoğun ziyaretçi trafiğine sahip turizm alanları olduğu malumdur. İlgi gören kıyı alanlarımızın hukuksuzlukla işgal edilip ticarileştirildiği de iyi bilinen, hem kıyılarda yaşayan hem de buralarda tatil yapan yurttaşlarımızı rahatsız eden bir durumdur. Datça, bu anlamda şanslı kıyı beldelerinden biriyken, 2017 yılından itibaren bu durum hızla değişiyor. Datça’da da kıyılarımız hızla işgal edilip ticarileştiriliyor. Bu sürecin başlangıcını da, korunan alanlardaki kıyıları, Anayasa ve Kıyı Kanunu hükümlerini de göz önünde tutarak koruyup, tüm yurttaşların serbest kullanımına açık tutma yükümlülüğü olan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın kontrolündeki bir vakfın %50 pay sahibi olduğu Şirket’in uygulamaları oluşturmaktadır.
Muğla Turizm ve Ticaret Ltd. Şti. (MUÇEV) unvanlı şirketten söz ediyoruz. Datça’da giderek vahim bir hal alan ve toplumsal çatışmalar doğurma tehdidi içeren süreç, Bakanlığın kıyı alanlarının işletmesini devrettiği MUÇEV’in, Datça plajlarındaki işletmeleri-esnafı kira sözleşmesi imzalamaya zorlaması ve kıyılarımızı kiralamasıyla, 2017 yılında başladı. Her yaz mevsiminde daha kötü bir hal alıyor.
Bu gidişatın sonuçlarını öngören Datça Kent Konseyi ve Muğla Çevre Platformu (MUÇEP), 2018 Ocak ayında Mesudiye-Kurubük’ün kiralanması girişiminden başlayarak, bu hukuksuzluğa karşı Anayasa ve Kıyı Kanunu’na dayanan ortak bir mücadele yürütüyor. Halkımızın öngörümüzü kabul ederek, Kurubük kiralamasına karşı gösterdiği haklı tepki, kiralamadan vazgeçilmesini sağladı.
Kurubük’ün kiralanması girişiminin sonucuna ve kesinleşmiş yargı kararlarına dayanarak, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na, Anayasa ve Kıyı Kanunu’na aykırı olarak gerçekleştirilen MUÇEV’e kiralama-tahsis işlemlerinin iptal edilmesi talebiyle Muğla çapında yaygın başvurular yapıldı. Bu kapsamda, Datça’dan rekor düzeyde yüksek sayıda bir başvuru gerçekleşti. Her başvuruya cevap verme yükümlülüğü olan Bakanlık, hiçbir başvuruya cevap vermedi.
Bu hukuk dışı suskunluk tavrına karşı Datçalı 45 yurttaş olarak açtığımız dava, bir yıldır Ankara ve Muğla mahkemeleri arasında yetki tartışmasıyla gidip geliyor, bir arpa boyu yol alınmadı. Hukuk yollarının bu denli etkisiz olması, ülkemiz adına vahim bir durumdur.
Kıyıların kullanımını düzenleyen Anayasa’nın 43. maddesi, Sosyal ve Ekonomik Haklar bölüm başlığı altında yer almakta ve kıyıların serbestçe kullanılmasını bir temel insan hakkı olarak düzenlemektedir. Yönetmelik ve Bakanlığın idari işlemleriyle yaratılan bugünkü somut durum, bir insan hakkı ihlali oluşturmaktadır.
İlçemizde İnsan Hakları İnceleme Kurulu’nun faaliyete geçerek hak ihlallerine ilişkin yurttaş başvurularını kabul etmeye başlaması üzerine, bu hak ihlalinin ortadan kaldırılması için Kurul’a başvurmayı kararlaştırdık. Bir bölümü şu anda burada hazır bulunan çok sayıda yurttaşımız, somut olarak yaşadıkları mağduriyetin bir hak ihlali oluşturduğunda tereddüt etmeden, başvuru dilekçesi imzaladı. Bu dilekçelerimizi sunmak ve hak ihlalinin giderilmesi talebimizi kamuoyuna duyurmak üzere toplandık.
Bir hak ihlali oluşturan güncel somut durum, aynı zamanda, güzel İlçemiz için, tüm özgünlüğünün ortadan kaldırılması; sakin, rahat, herkese kucak açan bir tatil beldesi özelliğinin yok edilmesi anlamına geliyor. Bu, vahim ve geri döndürülemez bir süreçtir. Gidişatın sonunda kaybeden, sadece anayasal haklarını korumak için başvuru yapan biz yurttaşlar değil, bir bütün olarak Datça olacaktır.
Anayasal temel bir hakkımızı ihlal eden durumun ortadan kaldırılması talebimizi, tüm meşru yolları kullanarak, sonuna kadar takip edeceğiz.
İnsan hakları Kurulu’nun da talebimiz konusunda doğru bir tutum alarak hak ihlali kararı verip, giderilmesi için gerekeni yapacağına inanmak istiyoruz. Bu yönde bir karar, aynı zamanda Datça’nın bugünü ve geleceğinin doğru yönlendirilmesine ve kamunun huzurunun korunmasına katkı sağlayacaktır.
Kamuoyuna saygı ile duyururuz.”
Duyuru sonrası 245 Datçalı kıyıların MUÇEV’e kiralanmaması için Datça Kaymakamlığı İnsan Hakları Kurulu’na dilekçe verdi.
Datça Kıyılarıyla ilgili gözler yarın Datça Kaymakamlığı’nın halkla yapacağı toplantıya çevrildi. Ancak bu toplantıya MUÇEV’in de çağrılması endişe yarattı.
